AYM Lideri Arslan’dan ‘yargı bağımsızlığı’ vurgusu

Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeliğine seçilen Saygıdeğer İnce için Anayasa Mahkemesi Konferans Salonu’nda yemin merasimi düzenlendi.

Törene, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Lideri Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Yargıtay Lideri Mehmet Akarca, Danıştay Lideri Zeki Yiğit, Sayıştay Lideri Metin Yener, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun, yüksek yargı üyeleri ve çok sayıda davetli katıldı.

Törende konuşan Arslan, kişisel ve toplumsal hayatın en temel faziletinin adalet olduğunu, devletlerin varlığı ve devamının da adalete bağlı olduğunu tabir etti. Arslan, bu nedenle adaletin, tarih boyunca dinlerin ve seküler ideolojilerin merkezinde yer aldığını bildirdi.

Adaletin bu kıymetinin, onu tecelli ettirmekle vazifeli yargıçların omuzlarına ağır bir yük yüklediğini belirten Arslan, “Bu nedenle çabucak her medeniyette adaletsiz ve haksız halde hükmetmenin ağır bir vebal olduğuna dair kuvvetli bir inanış vardır.” diye konuştu.

Anayasa Mahkemesi üyelerinin misyonlarına başlarken, vazifelerini her türlü tesir ve telaştan uzak halde yerine getireceğine dair yemin ettiklerini aktaran Arslan, böylelikle anayasal adaleti sağlamanın ön kaidesinin yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı olduğunu lisana getirdiklerini bildirdi.

Yargı bağımsızlığının yargıçlara tanınan bir ayrıcalık olmadığına işaret eden Zühtü Arslan, şöyle devam etti:

“Anayasayla sağlanan bu teminatın gayesi, adaletin dolaylı/dolaysız her türlü tesir, baskı, yönlendirme ve kuşkudan uzak halde dağıtılacağı yolundaki inanç ve inancı yerleştirmektir. Hakikaten de yargıya yönelik itimat ve inancın sarsılması, bir demokratik hukuk devletinin başına gelebilecek en büyük felaketlerden biridir. Bu nedenle hukukun üstünlüğü anlayışı, yargının bağımsızlığına halel getirecek, tarafsızlığı konusunda toplumu kuşkuya düşürecek her türlü tutum ve davranıştan kaçınmayı gerektirmektedir. Öteki yandan yargı bağımsızlığı, anayasal kimliği oluşturan prensiplerin başında gelen kuvvetler ayrılığının da bir gereğidir. Yargının ve yargıcın bağımsız olmadığı yerde kuvvetler ayrılığından, kuvvetler ayrılığının olmadığı yerde de temel hak ve özgürlükleri koruyan bir anayasanın varlığından kelam etmek hayli zordur. Çünkü anayasaların temel fonksiyonu, kamu gücünün tek elde toplanmasını önlemek ve hukukun üstünlüğünü sağlamak suretiyle temel hak ve özgürlükleri teminat altına almaktır.”

– “Türk anayasa yargısının en uzun on yılı”

Başkan Zühtü Arslan, “Anayasa Mahkemesi varlık sebebi olan anayasayı ve temel hak ve özgürlükleri muhafaza vazifesini en düzgün halde yerine getirmenin çabası içindedir.” dedi.

Kendi yemin merasiminin üzerinden yaklaşık 10 yıl geçtiğini, ortadan geçen 10 yılda Anayasa Mahkemesine kişisel müracaatları inceleme, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini denetleme vazife ve yetkilerinin verildiğini bildiren Arslan, bu durumun anayasa yargısının alanını genişlettiğini ve yeni sınamaları da beraberinde getirdiğini söyledi.

Bu süreçte yaşanan darbe teşebbüsü ve Kovid-19 salgını üzere inanılmaz durumların, anayasa yargısı alanındaki değişim ve dönüşümü daha da sancılı bir boyuta taşıdığını aktaran Zühtü Arslan, bu nedenle geçen 10 yılı “Türk anayasa yargısının en uzun on yılı” olarak niteledi.

Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Anayasa Mahkemesi inanılmaz zahmetlere karşın paradigmatik dönüşümünü kıymetli ölçüde tamamlamış, gerek norm kontrolünde gerekse ferdî müracaatta hak eksenli yaklaşımla varlıklı bir içtihat oluşturmuştur. Anayasa Mahkemesinin hak eksenli yaklaşımla inşa ettiği bu içtihat birikimi, bir yandan hukuk sisteminin Anayasa ile uyumlu hale gelmesini sağlamış, öbür yandan da temel hak ve özgürlüklerin müdafaa alanını genişleterek bu mevzudaki standartları yükseltmiştir. Mahkememiz, özellikle 10’uncu yılını kutladığımız ferdi müracaatla birlikte, yaşama hakkından tabir özgürlüğüne, adil yargılanma hakkından örgütlenme özgürlüğüne kadar tüm anayasal hak ve özgürlüklerin korunmasına yönelik değerli kararlar vermiş ve vermeye devam etmektedir.”

– “Anayasa Mahkemesinin geleceğine yönelik en çetin sınama”

Başkan Arslan, Anayasa Mahkemesinin bu süreçte her vakit demokrasinin ve demokratik hukuk sisteminin yanında durduğunu, temel hak ve özgürlükleri korumak için ağır bir uğraş verdiğini anlattı. Zühtü Arslan, şöyle devam etti:

“Bunu yaparken de ne yargısal aktivizme ne de kendini sınırlama yoluna tevessül etmiştir. Mahkememiz istikrarlı bir halde bir yandan anayasanın çizdiği hudutları aşmadan, öteki yandan da kendisine tanınan anayasal ve yasal yetkileri kullanmaktan imtina etmeden vazifelerini hakkıyla ve hassasiyetle yerine getirmenin uğraşı içinde olmuştur. Anayasa Mahkemesinin geleceğine yönelik tahminen de en çetin sınama, kelam konusu süreçte benimsenen hak eksenli yaklaşımın korunması ve sürdürülmesidir. Anayasa yargısının varlık nedeninin, anayasanın üstünlüğünü ve temel hakları korumak olduğu dikkate alındığında, hak eksenli yaklaşımın korunmasının ve sürdürülmesinin ülkemizin ve milletimizin menfaatine olduğu izahtan her türlü varestedir.”

Arslan, Yüksek Mahkemede vazife yapan başkanvekilleri ve üyeler ile üyeliğe yeni seçilen İnce’ye muvaffakiyet dileklerini iletti.

Başkan Zühtü Arslan’ın konuşmasının akabinde yemin merasimine geçildi. Öz geçmişi okunan yeni üye Sayın İnce, yemin etti. İnce’ye kisvesi Arslan tarafından giydirildi.